Te protipy pomogą Ci prawidłowo segregować odpady
A pomoże Ci w tym Andrzej Mleczko. Najnowsza kampania edukacyjna realizowana przez RLG Repack wykorzystuje satyry rysownika Andrzeja Mleczki zwracające uwagę na częste nieporozumienia wokół segregacji.
Cieszy fakt, że w liczbie zebranych na osobę odpadów odnotowano spadek o 5 kg w porównaniu z poprzednim rokiem. Co do odzysku odpadów, wyniki są obiecujące, chociaż na pewno jeszcze nie… satysfakcjonujące. Z całej ilości zebranych odpadów komunalnych udało się odzyskać 61,1%, z czego aż 26,7% stanowiła recyklingowa część, a 14,2% to udział biologicznych procesów przetwarzania, takich jak kompostowanie czy fermentacja.
Jakie więc są te najczęstsze nieporozumienia, które zdarzają nam się w segregacji na 5 frakcji?
Bioodpady wyrzucaj luzem
Odwieczne pytanie: wyrzucać biooodpady luzem czy w worku? A jeśli w worku, to czy w plastkowym czy kompostowalnym? Odpowiedź jest tutaj dość jednoznaczna: bioodpady wrzucamy do brązowego pojemnika luzem. Nie używamy worków foliowych. Plastik zanieczyszcza frakcję bio, z której powinien powstać kompost. Taki zanieczyszczony mikroplastikiem kompost to nie jest coś, z czego jakikolwiek ogrodnik czy rolnik byłby zadowolony :-).
Ewentualnie możesz skorzystać z worka kompostowalnego (ja właśnie takich używam) – ale tutaj zwróć uwagę na odpowiednie oznaczania poświadczające ich kompostowalność.
Ciekawostką może być to, że bioodpady trafiają do kompostowni, gdzie produkuje się z nich bardzo dobrej jakości nawóz, który sprzedawany jest rolnikom czy lokalnym społecznościom posiadającym swoje przydomowe ogródki. Przykładami takich innowacyjnych kompostowni są zakłady w Jaworznie czy Tychach.
Zgniataj odpady przed wyrzuceniem
Kolejna kwestia, która w temacie segregacji wywołuje ożywione dyskusje, dotyczy potrzeby zgniatania opakowań. I znowu odpowiedź jest prosta – tak, to ważne, aby zgniatać odpady przed wyrzuceniem. Dotyczy to metalowych puszek po napojach, kartonów, opakowań wielomateriałowych czy plastikowych butelek.
A tych odpadów jest mnóstwo – jeśli założymy, że czteroosobowa rodzina pije wodę z plastikowych butelek, to jest to nawet… około tysiąca butelek rocznie, które wprowadzane są do obiegu! Z kolei wg danych Polskiego Instytutu Ekonomicznego statystyczny Polak może zużywać nawet 160 kg opakowań rocznie (dane ze stycznia 2020 roku).
Świetnie tę potrzebę zgniatania opakowań pokazuje w swojej satyrycznej ilustracji Andrzej Mleczko. Jeśli nie zgniatamy opakowań, to śmieciarki zamiast jak największej ilości odpadów, “wożą powietrze”. Dane? Zgnieciona butelka zajmuje tylko ok. 20% swojej pierwotnej objętości. Jeśli wszyscy zgniatalibyśmy odpady, to być może obrazki wysypujących się papierowych opakowań z niebieskiego pojemnika nie byłyby tak częstym widokiem w altankach śmietnikowych…
Papiery i chusteczki higieniczne wrzucaj do pojemnika na zmieszane
Zużyta chusteczka higieniczna to wciąż papier, czyż nie? Czyli wyrzucamy ją do papieru? Nie, to błąd! Brudne, wilgotne lub tłuste odpady stanowią zagrożenie dla procesu recyklingu, zwłaszcza w przypadku materiałów takich jak zadrukowane kartki lub kartony, które mogą być wykorzystane do produkcji nowych przedmiotów. Gdzie więc je wyrzucać? Do odpadów zmieszanych!
Tona makulatury pozwala uratować 17 drzew! Z zużytego papieru można zrobić wiele nowych produktów: gazety, papier toaletowy i opakowaniowy, opakowania na jajka, zapałki, koperty listowe, zeszyty, tekturowe organizery, filtry do kawy czy obudowy długopisów. I ciekawostka! Czwórka chińskich projektantów Yuanyuan Liu, Xinwei Yuan, Chengzhu Ruan i Chao Chen stworzyła nawet… ołówki z makulatury!
Kartony po mleku czy soku wyrzucaj do żółtego pojemnika
Opakowania kartonowe po produktach płynnych, takie jak mleko czy sok to opakowania wielomateriałowe – są one konstruowane z co najmniej dwóch różnorodnych materiałów, takich jak papier, tworzywa sztuczne i aluminium, które nie podlegają manualnemu lub prostemu mechanicznemu rozdzieleniu – muszą trafić do specjalnej instalacji, która oddzieli od siebie te materiały i odzyska do ponownego wykorzystania.
Zazwyczaj takie opakowania powinny być wrzucane do pojemnika przeznaczonego na tworzywa sztuczne i metale oznaczonego kolorem żółtym. Dlaczego tak jest? Często zdarza się, że nie możemy całkowicie opróżnić kartonu z płynu, co może prowadzić do wycieku resztek płynu na inne materiały, takie jak plastik. Wprawdzie nie ma to wpływu na możliwość recyklingu plastiku, ale może znacząco obniżyć potencjał recyklingowy makulatury, jeśli zostanie ona zabrudzona płynem.
I ważna informacja: warto pamiętać, że zasady segregacji mogą różnić się w zależności od miejsca zamieszkania, więc zaleca się sprawdzenie konkretnej polityki segregacji odpadów obowiązującej w danej gminie.
Do zielonego pojemnika wrzucaj tylko szkło opakowaniowe
Znowu niepopularna wiedza – jedynie słoiki i butelki, które są wykonane ze szkła opakowaniowego, powinny być umieszczane w zielonym pojemniku. Inne rodzaje szkła, takie jak kieliszki, szklanki, szyby i lustra, powinny być wrzucane do czarnego pojemnika na odpady zmieszane. Dlaczego? Ponieważ mają one inną temperaturę topnienia oraz skład chemiczny niż szkło opakowaniowe, co może spowodować zanieczyszczenie całej partii zebranego szkła i uniemożliwić jego recykling.
Wg danych z 2018 roku, szkło opakowaniowe wprowadzone na polski rynek w 2018 roku ważyło 1,12 mln ton – 60% stanowiły butelki, 30% słoiki, a 10% opakowania kosmetyczne i medyczne. Według danych Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska (GIOS) z 2019 roku, wskaźnik recyklingu opakowań szklanych wyniósł około 54,5%, co oznacza, że ponad połowa zużytych opakowań szklanych została poddana recyklingowi. Jest więc o co walczyć, bo poprawna segregacja szkła daje ogromne szanse na jego odzyskanie.
Kilka punktów w ramch podsumowania:
- odpady to tak naprawdę cenne surowce wtórne, a nie “śmieci” – powstają z nich nowe rzeczy – m.in. opakowania i przedmioty codziennego użytku
- odpady na składowisku będą rozkładać się setki lat
- jeśli jeszcze nie segregujesz – możesz zacząć od swojej przestrzeni domowej. A może znasz miejsce, z którego usług korzystasz i warto tam też zasugerować wprowadzenie segregacji?
Jak segregować na 5 frakcji?
Jeśli nadal macie wątpliwości co do tego, jak segregować odpady, zachęcam do zapoznania się z plakatem edukacyjnym narysowanym przez ilustratorkę Luizę Kwiatkowską.
Wpis we współpracy płatnej z RLG Repack Polska Organizacja Odzysku Opakowań w ramach kampanii edukacyjnej dot. zasad prawidłowej segregacji odpadów na 5 frakcji.