Gotujesz na gazie? Uważaj, możesz wdychać szkodliwe substancje

W 247 domach w siedmiu krajach o dużej populacji umieszczono czujniki monitorujące jakość powietrza w “normalnych” warunkach życia i funkcjonowania domostw. Celem badania zleconego przez CLASP, organizację non-profit zajmującą się efektywnością energetyczną, było zbadanie jakości powietrza wewnątrz budynków – czyli coś, o czym ciągle mówi się za mało.

Okazało się, że uznawany przez WHO za “bezpieczny” poziom narażenia na dwutlenek azotu został przekroczony w ponad 57% domów, w których korzysta się z płyt i/lub piekarników gazowych!

Co sprawia, że eksperci porównują szkodliwość emisji z gotowania na gazie do tych z palenia papierosów.

WHO szacuje, że dzieci mieszkające w domach z kuchenką gazową mają o 20% większe ryzyko zachorowania na choroby dolnych dróg oddechowych. A problem jest poważny – w prawie jednej trzeciej domów w UE ciągle gotuje się na gazie. Winowajcami są także wydzielane w czasie chociażby smażenia cząstki PM10 i PM2.5. Te drugie tak małe, że mogą przenikać do płuc i krwioobiegu.

“Gotowanie na gazie skutkuje często takimi poziomami zanieczyszczeń w pomieszczeniach, które na zewnątrz uznane byłyby za nielegalne” 

– czytamy w raporcie, który podkreśla jednak, że choć gotowanie na gazie emituje więcej szkodliwych związków, ilość powstałych związków PM2.5 zależy także od metody i temperatury gotowania, użytego oleju i zawartości tłuszczu w żywności.

Dlatego tak ważne jest stosowanie odpowiednich okapów kuchennych – co ilustrują poniższe obrazki:

Także poniższa grafika pokazuje jak przedstawiają się średnie stężenia NO2 w domach z kuchenką gazową, a jak w tych z kuchenkami elektrycznymi na podstawie wszystkich krajów objętych badaniem terenowym:

W Polsce także przeprowadzono test szkodliwości gotowania na gazie

Podsumowujący go krótki filmik można znaleźć na stronie gotujzglowa.com.pl lub bezpośrednio na YouTube. Widzimy w nim jak przy smażeniu poziom cząstek PM2.5 wzrasta z bezpiecznych 25 do 144. Co ciekawe, stężenie wzrasta najbardziej po tym, jak patelnia została zabrana z otoczenia czujnika, a gaz wyłączony – czyli już po zakończeniu gotowania.

Jak zatem dbać o powietrze w domu podczas gotowania?

1. W miarę możliwości używaj okapu kuchennego z wyciągiem. Włączaj go zaraz po rozpoczęciu gotowania i pozostaw włączony przez około 10 minut po zakończeniu gotowania.
2. Postępuj zgodnie z wytycznymi producenta dotyczącymi regularnych wymian/czyszczenia filtrów przeciwtłuszczowych w okapie kuchennym.
3. Jeśli wentylator w okapie kuchennym nie działa, napraw go lub wymień jak najszybciej.
4. W przypadku wymiany lub instalacji nowego okapu kuchennego, upewnij się, że ma wystarczającą zdolność do usuwania zanieczyszczeń powietrza.
5. Jeśli nie masz okapu, podczas gotowania miej otwarte okna, a po zakończeniu wywietrz jeszcze dokładnie pomieszczenie.

A co na temat gazu mówi Unia Europejska?

Parlament Europejski dąży do wycofania z budynków systemów grzewczych opartych na paliwach kopalnych (w tym na gazie) do 2035 roku. Pakiet Fit for 55, którego celem jest redukcja emisji gazów cieplarnianych w krajach wspólnoty o 55% do 2030, zakazuje montażu pieców gazowych w nowych budynkach od 2027 roku.

Jeśli jednak chodzi o kuchenki gazowe, ani zakaz ich stosowania, ani nakaz wymiany na indukcyjne nie istnieje.
Jak czytamy na stronie konkret24.tvn24.pl, który w tej sprawie wysłał specjalne zapytanie do biura prasowego KE:

„Komisja Europejska nie planuje zakazu używania kuchenek gazowych”. Zaznaczono tylko, że trwają prace nad „aktualizacją przepisów ramowych dotyczących projektowania i etykietowania energetycznego [urządzeń], aby zwiększyć dostępność bardziej wydajnych urządzeń do gotowania na rynku UE”.

A jak jest u Ciebie? Gotujesz na kuchenkach gazowych czy elektrycznych?

Więcej o zanieczyszczeniach powietrza w domach możesz posłuchać tu:

Źródło:
https://obiektymieszkalne.muratorplus.pl/instalacje/kiedy-ue-wprowadzi-zakaz-uzywania-kotlow-gazowych-co-grozi-za-brak-wymiany-pieca-gazowego-aa-7vY7-rfFj-DXXX.html
https://gotujzglowa.com.pl/ 
https://konkret24.tvn24.pl/swiat/unia-europejska-koniec-z-kuchenkami-gazowymi-w-ue-wyjasniamy-st7408046
https://www.clasp.ngo/wp-content/uploads/2023/01/Gas-Report.pdf