Lepszy klimat

Z profesor Iwoną Wagner rozmawiam o miastach i klimacie. Dlaczego temat jest ważny? Na własne oczy nierzadko doświadczamy już też drożejącej żywności, susz, pożarów, powodzi i innych ekstremalnych zjawisk pogodowych, które coraz silniej dotykają miasta. Jak możemy się do tych zmian przygotować? Uodpornić? Zaadaptować?  

Z Joanną Glogazą, autorką książek, edukatorką w zakresie odpowiedzialnej mody i zrównoważonego korzystania z social mediów, rozmawiam o cyfrowym minimalizmie, ograniczaniu bodźców na rzecz lepszej, bardziej efektywnej pracy. Ale również o pracy z domu, pracy głębokiej i sposobach na zadbanie o work life balance. 

Gdy uświadomimy sobie, że od lat to właśnie narracja kierowców samochodów kształtowała polskie ulice, przestaje dziwić, że współczesne miasta nie są szczególnie przyjazne pieszym. Na szczęście to (powoli) się zmienia. A kluczem do zmian jest zrównoważona mobilność, o której rozmawiam z dwójką moich gości: Niną Józefiną Bąk, która w Polsce koordynuje europejską kampanię na rzecz czystego i zrównoważonego transportu w miastach - Clean Cities Campaign, oraz Bartoszem Piłatem, publicystą i ekspertem Polskiego Alarmu Smogowego ds. polityk transportowych.  

Kiedyś Polskę nazywano “bagnem Europy”. Dziś coraz częściej słyszymy o suszach, przeplatanych deszczami nawalnymi - tak gwałtownymi, że gleba (choć spragniona wilgoci) nie jest w stanie jej wchłonąć. “Woda cały czas krąży, ale jej ilość na Ziemi pozostaje taka sama. Od obiegu wody zależy ile wody mamy do dyspozycji i to ten obieg jest zaburzany” - wyjaśnia mój gość, Jan Mencwel, pisarz i aktywista.  

Bałtyk się zmienia. Ikona polskich wakacji, nasze ukochane (i jedyne) morze zalewają śmieci, martwe ryby, czy zakwity sinic, które coraz częściej uniemożliwiają kąpiele. Naukowcy ostrzegają o wzrastającym poziomie Bałtyku, zalewaniu nadmorskich miejscowości, znikających plażach. “Czy za 20 lat nadal będziemy mogli odpoczywać nad polskim morzem?” - pytam mojego dzisiejszego gościa, profesora Tymona Zielińskiego, który zmianą klimatu zajmuje się od lat.  

O tym, czym cyrkularność jest, skąd się wzięła i co koncept ten ma wspólnego z … mrowiskiem i mrówkami, rozmawiam z Henrykiem Stawickim, dyr. ds. Sustainability Innovation w Next Agents (SE) oraz współzałożycielem Change Pilots, firmy konsultingowej zajmującej się zarządzaniem procesem innowacji, wyróżnionej jako „Dostawca Pozytywnej Zmiany w Biznesie”.  

Piasku wydobywamy więcej niż paliw kopalnych - nawet 50 MILIARDÓW TON rocznie. “To tak jakby każdy człowiek zużywał codziennie 18 kg piasku” - tłumaczy moja rozmówczyni, dr Monika Mętrak - biogeochemiczka i toksykolożka z Wydziału Biologii Uniwersytetu Warszawskiego, od lat zaangażowana we współpracę naukową i dydaktyczną z krajami Azji Środkowej.  

Miasta przyszłości to miasta, które przygotowują się do zmiany klimatu. W jaki sposób to robią? Czego nie robią? Co jeszcze mogą zrobić i dlaczego to tak ważne? Na wszystkie te i wiele innych pytań o miasta odpowiada Magdalena Milert, architektka, która porzuciła pracę w biurze na rzecz opowiadania o tym, jak robić miasto, w social mediach znana jako @pieing. 

“Żeby mieć marchewkę, musimy mieć nasiona marchewki. Z nasion wyrosną kwiaty, a później coś musi te kwiaty zapylić” - tak w dość obrazowy sposób rolę zapylaczy podsumowuje mój rozmówca, dr Marcin Zych, dyrektor Ogrodu Botanicznego UW, nauczyciel akademicki na Wydziale Biologii Uniwersytetu Warszawskiego, szczególnie zainteresowany ewolucją systemów reprodukcyjnych roślin oraz ekologicznymi interakcjami rośliny-zwierzęta-mikroorganizmy.  

“Las dla każdego jest czymś innym. I to czyni go pięknym. Spojrzeń na las jest tyle, ile spoglądających” - mówi mój dzisiejszy gość, Piotr Horzela, w którego życiu las od zawsze zajmował ważne miejsce. Piotr wychował się w osadzie leśnej w środku dużego kompleksu leśnego, ukończył wydział leśny, ale leśnikiem nie został. Natomiast dziś o lesie opowiada - Horzela Opowiada - na żywo, na YouTubie i na Instagramie.