Polska zakaże jednorazowych e-papierosów?
Co tak właściwie jest nie tak z e-papierosami?
E-papierosy są często przedstawiane jako alternatywa dla zwykłych papierosów i pomoc w rzucaniu palenia. Tymczasem WHO (które apeluje o zakaz ich sprzedaży) oświadczyło, że NIE MA dowodów, jakoby miały pomagać pozbyć się nałogu. Badania potwierdzają także, że e-papierosy są niebezpieczne dla zdrowia i mogą uzależniać. Co więcej, sprzedaż e-papierosów odbywa się często niezgodnie z prawem – online. Dlatego tak łatwo mogą kupić je dzieci.
Co dodatkowo obiecują producenci jednorazowych e-papierosów?
- oszczędność – “jednorazówka” może być odpowiednikiem nawet 2-3 paczek papierosów,
- niższe stężenie szkodliwych substancji niż klasyczne papierosy,
- lepszy smak – od jabłka, przez mango do waty cukrowej, wybór jest ogromny.
Liczby związane z e-papierosami są porażające:
- 770 – minimum tyle wariantów smakowych jednorazowych e-papierosów jest dostępnych w oficjalnej polskiej dystrybucji;
- 14,66 mln smakowych jednorazowych e-papierosów sprzedano w Polsce 2022 r. – wynika z danych Ministerstwa Zdrowia, choć Centrum Monitorowania Rynku ma nieco wyższe dane – 16,3 mln sztuk w 2022 roku i 54,2 mln sztuk w 2023 r.
„W przeciągu 12 miesięcy sprzedaż jednorazowych e-papierosów wzrosła ponad dwukrotnie, osiągając wartość ok. 2 mld złotych”
– donosi Centrum Monitorowania Rynku. Raport podaje, że w 2023 ponad 70% sklepów spożywczych miało w swojej ofercie jakąś „jednorazówkę”.
Poniższy wykres ilustruje znaczący wzrost sprzedaży jednorazowych e-papierosów w ostatnich dwóch latach w Polsce:
Do tego dochodzą kwestie zdrowotne…
Jak różne kraje walczą z e-papierosami?
W styczniu rząd Wielkiej Brytanii ogłosił wprowadzenie zakazu sprzedaży jednorazowych e-papierosów. Jeśli wszystko pójdzie zgodnie z planem, zacznie obowiązywać na początku 2025 roku. Nad zakazem w Europie myśli obecnie kilka państw, w tym m.in. Niemcy, Francja, Irlandia.
Jeśli chodzi o e-papierosy ogólnie, zgodnie z danymi WHO z 2023, 33 kraje na świecie zakazują już ich sprzedaży, a 87 tę sprzedaż reguluje.
Jednorazowe e-papierosy to też (destrukcyjny) wpływ na środowisko – w samej Wielkiej Brytanii do koszy na śmieci trafia 5 milionów jednorazowych e-papierosów TYGODNIOWO. To około 8 vapów na sekundę!!
Jednorazowe e-papierosy to elektrośmieci – ale i źródło cennych surowców. Niestety ich recykling (nawet gdy zostaną poprawnie zebrane) jest trudny i kosztowny: są zaprojektowane jako całość, co oznacza, że baterii nie można łatwo oddzielić od plastikowej obudowy i innych materiałów.
W 2022 r. w Wielkiej Brytanii z jednorazowymi e-papierosami wyrzucono ponad 40 ton litu – to wystarczająco dużo, aby wyprodukować baterie do 5000 samochodów elektrycznych!
Wokół nas pełno jest toksycznych substancji. Szczególnie niebezpieczne dla naszego zdrowia mogą być związki PFAS. Posłuchaj dedykowanego im odcinka podcastu Lepszy Klimat i dowiedz się jak się przed nimi bronić.
Źródła:
https://outride.rs/pl/podcast/swiat-rzuca-palenie-w-jaki-sposob-europa-walczy-z-uzaleznieniem-od-tytoniu/ https://www.bigissue.com/news/environment/ban-disposable-vapes-uk-vaping-impact/
https://www.theguardian.com/world/2019/dec/01/shenzhen-vaping-capital-of-the-world-holds-its-breath-as-health-concerns-spiral https://en.wikipedia.org/wiki/Electronic_cigarette
https://wyborcza.biz/biznes/7,177151,30709425,rzad-zakaze-sprzedazy-jednorazowek-jestem-za-calkowitym.html?disableRedirects=true https://www.bbc.com/news/business-68099182
https://www.usnews.com/news/best-countries/articles/countries-that-ban-the-sale-of-vapes-e-cigarettes
https://www.ipag.org.pl/Content/Uploaded/files/2024_02_01_Raport_IPAG_e-papierosy.pdf
https://www.portalsamorzadowy.pl/ochrona-zdrowia/resort-zdrowia-chce-zakazac-sprzedazy-e-papierosow,523819.html
https://www.medonet.pl/psyche/uzaleznienia,leszczyna-bierze-sie-za-e-papierosy–jest-za-zakazem,artykul,19243246.html https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9518067/
https://wyborcza.pl/TylkoZdrowie/7,137474,30657464,pala-cole-i-sernik-dzieci-wciagniete-w-chinskie-jednorazowe.html?
https://www.indiatoday.in/india/story/what-are-e-cigarettes-why-have-they-been-banned-1600452-2019-09-18?onetap=true
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9518067/
https://www.bbc.com/news/health-66784967
Jankowski M., Wyroby tytoniowe i e-papierosy w: Współczesne wyzwania zdrowia publicznego (red. Jarosław Pinkas): 143-168, PZWL, 2021.