Lepszy klimat

Wojna w Ukrainie obnażyła niestabilność współczesnego systemu produkcji i dystrybucji żywności. Wiemy, że konieczna jest transformacja, ale jak miałaby wyglądać? 

Wokół tematu samochodów elektrycznych krąży wiele mitów. Często słyszymy na przykład, że: są drogie i nieopłacalne; mają niewielki zasięg, a ładowanie trwa wieki; akumulatory trzeba często wymieniać, a zatem wkrótce utoniemy w nierecyklingowalnych bateriach litowo-jonowych; przy wydobyciu litu pracują dzieci; wcale nie są niskoemisyjne, bo jeżdżą na prądzie produkowanym z paliw kopalnych. Czy w takim razie samochody elektryczne można uznać za ekologiczne?  

Spółdzielnie energetyczne to w Polsce ciągle temat niszowy. A szkoda, bo proponują wiele korzyści w kontekście tworzenia społeczności, niezależności energetycznej od wielkich korporacji, redukcji emisji, mogą też być odpowiedzią na rosnące ceny energii. W tym odcinku moim gościem jest Bartłomiej Kupiec, prawnik, analityk polityki klimatycznej, ekspert Stowarzyszenia z Energią o Prawie, z którym łączyłam się telefonicznie z Berlina.  

Zmiany klimatu powodują susze, fale upałów, podnoszenie się poziomu morza, ekstremalne zjawiska pogodowe. Ale nieoczywistym efektem zmian klimatu jest też... wzrost liczby osób cierpiących na alergie! A szacuje się, że ma je już 40% Polaków! Jak to się dzieje i co możemy z tym zrobić? To są tematy, o których rozmawiam w tym odcinku z dr n.med. Martą Kołacińską-Flont, specjalistką alergologii, ekspertką kampanii edukacyjnej „Chroń oczy przed alergią”. 

Czy Polacy mogliby na dużą skalę jeść owady? Co o naszym nastawieniu do jedzenia owadów mówią badania? Jak kultura i wychowanie wpływają na nasze postrzeganie owadów? Czy owady czują i co mówi nauka w tym temacie? - o tym wszystkim rozmawiam z profesorem UW na Wydziale Biologii Pawłem Koperskim,  który zajmuje się między innymi etycznymi aspektami związanymi ze zwierzętami oraz Dominiką Adamczyk, psycholożką, pracującą na Wydziału Psychologii UW, prowadzącą badania dotyczące psychologicznych aspektów niechęci do owadów i ich spożywania. 

Wokół liczenia śladu węglowego i zeroemisyjności krąży wiele mitów i błędnych przekonań. Krytycy mówią, że to "plasterek na kryzys klimatu"; że państwa muszą redukować emisje gazów cieplarnianych, a nie "bawić się" w dążenie do zeroemisyjności. Ale z drugiej strony EU do 2050 chce zostać zeroemisyjna, biznes liczy i redukuje swoje emisje CO2 , a konsumenci niedługo będą mogli kupować produkty w sklepach z informacją o śladzie węglowym. To jak z tym śladem węglowym jest?  

Ten odcinek podcastu nagrałam dwa tygodnie temu, w zupełnie innych okolicznościach, sytuacji politycznej i społecznej. Dzisiaj trwa wojna, Rosja napadła na Ukrainę. Ostatnie dni pokazały, że wojna może mieć dzisiaj zupełnie inny wymiar - że może być toczona również w przestrzeni cyfrowej. Wirusowe rozprzestrzenianie się informacji? Wiadomości od „znajomej z Przemyśla”? Stare zdjęcia sprzed kilku lat opisywane jako „z dzisiaj”? Błędy największych agencji informacyjnych?  

W 2050 roku ma nas być 10 mld - to oznacza przede wszystkim, że będziemy musieli produkować o wiele więcej żywności i przetransformować system żywnościowy aby był w stanie wyżywić jeszcze więcej ludzi. Jak zatem jeść, aby było to dobre i dla nas, i dla Ziemi?  

Według WHO, ponad 2 mld ludzi na świecie ma problem z dostępem do czystej wody. Co gorsza, z powodu zmian klimatu przewiduje się, że problem będzie się pogłębiać. Czy można go rozwiązać? Okazuje się, że w Polsce, w Toruniu, dynamicznie rozwija się startup, którego innowacyjna technologia może pomóc w radzeniu sobie z problemem niedoborów czystej wody na świecie.  

Co nam daje eksploracja kosmosu, również w walce z kryzysem klimatu wywołanym globalnym ociepleniem? Czy na zatrzymanie postępu naukowego w tej dziedzinie jesteśmy w stanie sobie pozwolić? Jakie planety chcemy eksplorować poza Księżycem i Marsem?